Co to jest rekuperacja?

Co znaczy rekuperacja?

Rekuperacja jest rozwiązaniem coraz częściej stosowanym w budownictwie. Co oznacza rekuperacja, jak ona działa, i jakie środki oraz urządzenia są do niej wykorzystywane?

Słowo rekuperacja samo w sobie oznacza „odzyskiwanie” czegoś. Najczęściej używa się go w kontekście odzyskiwaniu energii cieplnej z gazów, lub elektrycznej w pojazdach. Natomiast w kontekście gospodarstwa domowego, rekuperacja oznacza mechaniczny system wentylacyjny z możliwością odzyskiwania ciepła z powietrza.

Warto więc zaznaczyć, że rekuperacja jest czymś innym niż ogrzewanie lub klimatyzacja, ponieważ instalacje grzewcze oraz klimatyzacyjne nie służą do wymiany „zużytego” powietrza na świeże, a do regulacji temperatury w budynku. Odpowiednia instalacja rekuperacyjna może znacząco w tej regulacji pomóc, ale nie może całkowicie zastąpić ogrzewania ani klimatyzacji.

Wentylacja a rekuperacja

Klasyczna wentylacja grawitacyjna wykorzystuje różnice w temperaturach powietrza na zewnątrz i wewnątrz budynku. W uproszczeniu: ciepłe powietrze jest mniej gęste i lżejsze, przez co ma tendencję do bycia wypychanym przez powietrze chłodne, i w wyniku tego „poruszania” się do góry pomieszczenia, gdzie zazwyczaj znajdziemy zamontowane kratki wentylacyjne.

Następnie ciepłe powietrze poprzez szachty, czy kominy wentylacyjne zostaje wypchnięte na zewnątrz pomieszczenia, a tworząca się przez to różnica ciśnień powoduje pobranie chłodnego powietrza z zewnątrz. Taki ciąg powietrza zapewnia stały dostęp świeżego powietrza.

Wentylacja grawitacyjna ma jednak kilka wad:

• Pierwszą jest uzależnienie od temperatur panujących na zewnątrz. W okresie zimowym takie rozwiązanie może działać sprawnie, ale nie mamy możliwości regulacji wentylacji inaczej niż przymykając kratki wentylacyjne. W okresie letnim natomiast może działać mało skutecznie lub wręcz wcale, i nie mamy możliwości zwiększyć jej wydajności.
• Druga polega na tym, że im pomieszczenie jest lepiej izolowane, tym wentylacja grawitacyjna gorzej działa. Szczelne drzwi i okna w domu pomagają zapobiec nieprzyjemnym przeciągom, ale utrudniają wyrównywanie się różnicy ciśnień pomiędzy powietrzem ciepłym a chłodnym, przez co obniżając skuteczność wentylacji grawitacyjnej.

Rozwiązaniem problemów wentylacji grawitacyjnej, jest wentylacja mechaniczna. Jest to zastąpienie kominów wentylacyjnych układem kanałów wentylacyjnych na początku którego mamy czerpnię powietrza – przez którą świeże powietrze jest pobierane do wewnątrz budynku. Wewnątrz kanałów wentylacyjnych znajdziemy zamontowane mechaniczne wentylatory wprowadzające ruch powietrza, oraz filtry. Na końcu tego układu znajduje się wywietrznik przez który zużyte powietrze opuszcza budynek.

Jak działa system rekuperacji?

Każdy układ wentylacyjny będzie generował straty ciepła, co znowu przekłada się na większe koszty ogrzewania zimą, i nie będzie w stanie schłodzić powietrza pobieranego do budynku latem. W tym momencie pomóc nam może właśnie wentylacja mechaniczna z rekuperacją.

Metoda działania jest taka jak przy wentylacji mechanicznej. Natomiast wentylacja jest poprowadzona w taki sposób, aby zarówno powietrze pobierane z zewnątrz budynku, i wyrzucane na zewnątrz, przechodziło przez centralę wentylacyjną z wymiennikiem ciepła, zwaną rekuperatorem.

Tak jak w zwykłej wentylacji mechanicznej powietrze świeże najpierw jest zasysane przez czerpnię, następnie przechodzi przez wymiennik ciepła rekuperatora, gdzie w zależności od temperatury wewnątrz i na zewnątrz budynku jest ogrzewane, lub schładzane przez przebiegający równolegle strumień powietrza prowadzony do wyrzutni, i przez nią na zewnątrz budynku.

Funkcja odzyskiwania ciepła nie pozwala nam co prawda na ogrzanie czy schłodzenie domu wyłącznie przy wykorzystaniu rekuperatora, ale może nam znacząco pomóc przy utrzymaniu temperatury która już jest wewnątrz (producenci deklarują sprawność odzysku temperatury rekuperatorów na poziomach od 60%, nawet do 90% w zależności od urządzenia), co przekłada się na niższe koszty ogrzewania lub klimatyzacji, a to z kolei oznacza zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery.

Rekuperator sam z siebie odpowiada za wytwarzanie ruchu powietrza, oraz filtrowanie go z pyłów, opadów i innych nieczystości. Dzięki temu mamy ciągły dostęp do świeżego powietrza, bez konieczności otwierania okien i przebywania w przeciągach. Filtracja pomaga też w obniżeniu wilgoci w pomieszczeniu – co przekłada się na zmniejszenie ryzyka zagrzybienia domu.

Zalety wykorzystania wentylacji z rekuperacją

Podsumowując oto najważniejsze zalety systemu wentylacji z rekuperacją:

• Większa wydajność wentylacji.
• Zmniejszenie strat energii cieplnej powietrza wyrzucanego z systemu wentylacji.
• Zmniejszenie kosztów na ogrzewanie/klimatyzację domu.
• Niższe emisje CO2 do atmosfery.
• Odfiltrowywanie nieczystości z pobieranego powietrza.
• Zmniejszenie wilgotności powietrza w domu.
• Zmniejszenie ryzyka pojawienia się grzybów w domu.
• Dostęp do świeżego powietrza bez konieczności wietrzenia domu przez otwieranie okien czy drzwi.